ΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΤΟΥ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ΚΑΙ Ο ΗΡΩΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΨΑΡΡΟΣ

ΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΤΟΥ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ΚΑΙ Ο ΗΡΩΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΨΑΡΡΟΣ

-------------------------------------------------------

Τι έγραψε ο Άρης για τον Ψαρρό και τη σύγκρουση με το 5/42

 Αναδημοσίευση από εδώ: http://panosz.wordpress.com/2012/01/04/civil_war-125/

Οι βιογράφοι / αγιογράφοι του Άρη Βελουχιώτη επιμένουν ότι ο ίδιος δεν είχε καμιά σχέση με τη δολοφονία του Ψαρρού. Να όμως που έρχεται ό ίδιος ο Άρης, με έκθεσή του για το δίμηνο Απριλίου – Μαϊου 1944, να διεκδικήσει το …δίκιο του. Το απόσπασμα της έκθεσης δημοσιεύει ο Φαράκος, στο βιβλίο του Αρης Βελουχιώτης. Το χαμένο Αρχείο – Άγνωστα Κείμενα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 5^η εκδοση, σελ. 289 κ. ε.  Γράφει ο Άρης Βελουχιώτης:
"Εις το σχέδιον αυτό δεν αντέδρασε κανείς και απεφασίσθη την νύκτα της 16-17.ΙV.44 – ώρα 1^η πρωινή – να εκτελεσθή η επίθεσίς μας. Ελήφθησαν όλα τα τεχνικά μέτρα. Το πρωί κατά τας 10-11 μας ανήγγειλε ο Ψαρρός δι’ εγγράφου του, με μασημένα λόγια, την επιτυχίαν της προσπαθείας των από ΒΑ και Α ενεργουσών δυναμεών μας…
Ο Ψαρρός εις τον οποίον η Ταξ/ρχία δι’ εγγράφου της είχεν προτείνει παράδοσιν αμαχητί, απαντούσεν με τάσιν παρελκύσεως της εκκρεμότητος ίνα ενισχυθεί δια κινήσεως αναλόγων γερμανικών δυνάμεων κατόπιν συνεννοήσεώς του. …
Δεν συνέφερε αναβολή ούτε στιγμής εις την αποφασισθείσαν ενέργειαν. Υπ’ ευθύνη μου διετάχθη η Ταξ/ρχία να απαντήσει εις τον Ψαρρόν ότι  αι εν τη επιστολή του διατυπούμεναι απόψεις θα εγνωρίζοντο εις το Γενικόν Στρατηγείον από το οποίον θα ελαμβάναμε απάντησιν. Έτσι ο αιφνιδιασμός μας θα εξασφαλίζετο πλήρως, όπως και το αποτέλεσμα. Αναμονή μέχρις ότου έλθουν αι γερμανικαί ενισχύσεις ή διαφυγή δια μίαν ακόμα φοράν των καθαρμάτων του 5/42 και ιδιαίτερα του εθνοπροδότου Συν/χου Ψαρρού Δ, θα ήτο πράξις εγκληματικώς ασύμφορος. Την νύχταν εγένετο η επίθεσις και εις διάστημα δύο ωρών είμεθα απολύτως κύριοι του πεδίου της μάχης. …
Παραδέχομαι ότι επέδρασα εξαιρετικά και ερυμούλκησα την Ταξ/ρχίαν προς την γραμμήν τοιαύτης ταχείας και ανηλεούς εξοντώσεως. Πιστεύω όμως ότι ενήργησα απολύτως προς το συμφέρον του αγώνος και αναλαμβάνω ακεραίαν την ευθύνην."

Το κείμενο του Άρη Βελουχιώτη δεν χρειάζεται σχολιασμό – μιλάει από μόνο του…
 Αξίζει όμως να αναφερθεί μια άλλη έκθεση, του Θύμιου Ζούλα (Φαράκος, σελ. 296) στην οποία παραδέχεται ότι σκότωσε ο ίδιος τον Ψαρρό, όταν τον έπιασε αιχμάλωτο. Ο λόγος καταγράφεται με σαφήνεια:  
 "Φοβόμουν μήπως ο Μπακιρτζής τον γλύτωνε και θα μου δημιουργούσαν μια ανασύσταση του 5/42, σοβαρά ζητήματα στην περίπτωση που το 36 Σ/γμά μου κατέβαινε κατόπιν για Αθήνα. …
Για την εκτέλεση του Ψαρρού είμαστε σύμφωνοι με τον Άρη.
Από τον Σιάντο δεν είχα καμιά οδηγία για τον Ψαρρό…"
2-3-1951

Και τα λεγόμενα του Ζούλα είναι σαφή, ειδικά όταν συνδυαστούν με εκείνα του Βελουχιώτη, για τον "εθνοπροδότη Ψαρρό". Βέβαια, ο Βελουχιώτης ισχυρίζεται ότι ο Ψαρρός σκοτώθηκε στη μάχη, ενώ ο Ζούλας ότι δολοφονήθηκε εν αιχμαλωσία. Έχει καμιά σημασία τι από τα δύο ισχύει;

------------------------------------------------------

Κυνικές ομολογίες του Τζήμα-Σαμαρινιώτη για το θέμα της εξουσίας και τον Δημήτριο Ψαρρό

Ο Ανδρέας Τζήμας (γνωστός και με το ψευδώνυμο Σαμαρινιώτης) ήταν ένα από τα πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα τεκταινόμενα της κατοχικής περιόδου. Ήταν στέλεχος του ΚΚΕ από προπολεμικά και βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου. Μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ και της τριμελούς διοίκησης του ΕΛΑΣ ως πολιτικός αντιπρόσωπος του ΕΑΜ. Επίσης είχε επιφορτιστεί με την αποστολή της διενέργειας επαφών με τους Αλβανούς και Γιουγκοσλάβους αντάρτες, και για μεγάλο διάστημα βρισκόταν στην Γιουγκοσλαβία όπου λειτουργούσε σαν σύνδεσμος του ΕΛΑΣ με τον Τίτο.

 Ο λόγος του δηλαδή δεν μπορεί παρά να έχει βαρύτητα, όσον αφορά τις προθέσεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και κατ'επέκταση του ΚΚΕ.
 Ιδιαιτέρως αποκαλυπτικά είναι τα λεγόμενά του σε τμήμα της έκθεσής του όπως καταγράφεται στον β' τόμο του βιβλίου του κομμουνιστή Γρ.Φαράκου "Ο ΕΛΑΣ και η εξουσία":

 "...μα είναι το Κόμμα που ασκεί εξουσία σε μεγάλο μέρος της χώρας. Μέσα στο 1943 η εξουσία αυτή γενικεύεται σ'όλη τη χώρα, πόλεις και ύπαιθρο. Και από τις αρχές του 1944 η εξουσία αυτή είναι όχι μονο  κρατική-εξουσία ντε φακτο μα έχει και την ανώτατη πολιτική της εκπροσώπηση- την κυβέρνησή της την ΠΕΕΑ- και ως ένα σημείο, για να μην πω 100%, είναι αυτή και κυβέρνηση ντε γιούρε, όχι μόνο τοπικά, βαλκανικά, μα και σ'ευρύτερη κλίμαμα διεθνώς. Και η εξουσία που ασκούμε είναι απόλυτη, καταθλιπτική, τέτοια που καμμία άλλη κυβέρνηση στην Ελλάδα στα 130 χρόνια της ανεξάρτητης ύπαρξης μπορούσε  ποτέ να ονειρευτεί."

 "Ο ΕΛΑΣ και η εξουσία" του Γρ.Φαράκου β'τόμος, σελ.264

Έχουμε δει εδώ ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα από την μορφή αυτής της απόλυτης καταθλιπτικής εξουσίας που δεν είχε γνωρίσει ποτέ ο τόπος...

 "Η φύση του αγώνα ήταν τέτοια που εμείς δεν ήταν δυνατόν να βάλουμε κήρυκα και να διακηρύξουμε ότι βάζουμε σαν σκοπό μας την κατάληψη της εξουσίας. Αυτό θα ήταν σεκταριστικό λάθος που θα στένευε πολύ τον αγώνα μας."

 στο ίδιο, σελ.265  Ωμή παράδοχη εκ μέρους του Τζήμα για την απόκρυψη των πραγματικών στόχων του ΚΚΕ και φυσικά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.

 "Το συμπέρασμα είναι ένα: Ο εθνικοαπελευθερωτικός μας αγώνας όχι μόνο είχε βαθύ κοινωνικό περιεχόμενο (όπως λέγει η σ.Χρύσα), μα κάτι περισσότερο. Εμείς αντ'αυτού βάζουμε ζήτημα εξουσίας"

στο ίδιο, σελ.266

 "Παλεύαμε για την εξουσία, δημιουργούσαμε κάθε μέρα την εξουσία αυτή και τελικά την απλώσαμε σε όλη τη χώρα..."

 στο ίδιο, σελ.266

Δεν νομίζω ότι χρειάζονται περισσότερα σχόλια.

Ο κυνισμός του Τζήμα δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν. Όπως έχουμε δει, μία παρόμοια νοοτροπία χαρακτήριζε και άλλους κομμουνιστές (π.χ. Ιωαννίδης)  Εκτός απ'το ζήτημα της εξουσίας, ο Τζήμας λέει αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα και για τον Ψαρρό:

 "Ότι κάποτε θα συγκρουόμασταν μαζί του δεν χωρεί καμμία αμφιβολία. Και αν έμπαινε στον ΕΛΑΣ, παρά την αφομοιωτική επίδραση που εξασκούσε αυτός μέσα στις τότε συνθήκες, με τον Ψαρρό θα είχαμε ιστορίες, γιατί οπωσδήποτε θα παρέσυρε ένα σημαντικό ποσοστό αξιωματικών του ΕΛΑΣ και ένα άλλο θα μπορούσε να εξασφαλίσει με στρατολογία δικών του αξιωματικών στον ΕΛΑΣ....

(...)

 Κάναμε όμως και με αυτόν λάθη. Όταν για δεύτερη φορά διαλύεται από μας εν αγνοία μου - εγώ εκείνη την περίοδο βρισκόμουν στην Μακεδονία- μπορούσαμε να μην του επιτρέψουμε να ανασυγκροτήσει την ομάδα του."

στο ίδιο, σελ.274

 Τα παραπάνω είναι εντυπωσιακά, διότι οι συμπολεμιστές του Ψαρρού θεωρούσαν τον Τζήμα σαν το πλέον μετριοπαθές στοιχείο του Π.Γ του ΚΚΕ και τους είχε δώσει την εντύπωση ότι επιθυμούσε την ομαλή συνεργασία του ΕΛΑΣ με τον ΕΔΕΣ και την ΕΚΚΑ. 
Βλ. "Η αντιστασιακή οργάνωση ΕΚΚΑ 1941-1944" του Ιωάννη Παπαθανασίου, σελ.104.  Την ίδια εντύπωση είχε δώσει και στον επικεφαλή, ως τον Αύγουστο του 1943, της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής Έντι Μάγιερς:  "[Ο Τζήμας] παραδέχτηκε ανοικτά ότι η αδιαλλαξία του ΕΑΜ απέναντι στα άλλα αντιστασιακά κινήματα ήταν λάθος και ότι τώρα έπρεπε να συνεργαστούν όλοι"
"Η ελληνική περιπλοκή" του Έντι Μάγερς, σελ.208  και παρακάτω πάλι ο Μάγερς μετά την δεύτερη διάλυση του 5/42 του Ψαρρού:
 "Σε μία ειδική συνεδρίαση του μεικτού Στρατηγείου μας, ο Εύμαιος (σ.σ: άλλο ψευδώνυμο του Τζήμα) παραδέχτηκε αμέσως πως είχε γίνει ένα "σοβαρό λάθος" από μέρους του τοπικού αρχηγού του ΕΛΑΣ ο οποίος είχε ενεργήσει αντίθετα στις διαταγές του Άρη. Είπε ότι η ζημιά που είχε γίνει στην ΕΚΚΑ έπρεπε όχι μόνο να επανορθωθεί αμέσως, αλλά και ότι η ΕΚΚΑ θα έπρεπε να κληθεί να στείλει αντιπροσώπους στο μεικτό Στρατηγείο"
στο ίδιο, σελ.216

 Βλέπουμε δηλαδή ότι ο Τζήμας είχε δώσει μεν την εικόνα ενός συγκαταβατικού μετριοπαθή πολιτικού, αλλά όπως προκύπτει απ΄την έκθεσή του δεν ήταν ειλικρινής. Προφανώς υποκρινόταν για να θολώσει τα νερά. Είχε ξεγράψει τον Ψαρρό ευθύς εξαρχής, και μάλιστα απευχόταν ακόμα και το ενδεχόμενο προσχώρησης του τελευταίου στον ΕΛΑΣ. Ο Ψαρρός δεν είχε εκφράσει ποτέ βέβαια τέτοια πρόθεση, αλλά είναι ολοφάνερο απ'τα λόγια του Τζήμα ότι τον θεωρούσαν επικίνδυνο λόγω της επιρροής που θα ασκούσε σε άλλους μόνιμους αξιωματικούς.

 Αυτά σε πρώτη φάση για τον Τζήμα.
 Αξίζει να τονιστεί ότι ο συγκεκριμένος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις θέσεις και τις πράξεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ σχετικά με το μακεδονικό ζήτημα την εποχή εκείνη, λόγω των πυκνών επαφών του με τους Γιουγκοσλάβους παρτιζάνους του Τίτο.
 Εν καιρώ θα επανέλθουμε με τις δραστηριότητές του σχετικά με το μακεδονικό...

-------------------------------------------

Ο ρόλος της Βρετανικής Αποστολής και του ΣΜΑ στη διάλυση του 5/42.

Ο ρόλος της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στη διάλυση του 5/42 ήταν ακατανόητος. Ενώ στην πρώτη διάλυση του 5/42, το Μάιο 1943, ο αρχηγός της αποστολής αυτής, Ταξίαρχος Έντυ, έσπευσε, μόλις την έμαθε, από την Ήπειρο, να έλθει στο Μαυρολιθάρι για να ηρεμήσει την κατάσταση και ν' απελευθερώσει τον Ψαρρό από την αιχμαλωσία, στη προκειμένη περίπτωση ο νέος Αρχηγός της ο Συνταγματάρχης Κρις Γούντχάουζ, από τα στοιχεία που υπάρχουν δεν φαίνεται να έδειξε το απαιτούμενο ενδιαφέρον. Για το θέμα αυτό στο βιβλίο του το "Μήλον της Έριδος" γράφει (σελ. 283): "...η απειλή νέου εμφυλίου είχε πείσει τη ΣΣΑ (Συμμαχική Στρατιωτική Αποστολή αντί ΒΣΑ πλέον) να συγκαλέσει νέα σύσκεψη ανταρτών στην Κούτσαινα της Δυτ. Θεσσαλίας. Οι φόβοι επαληθεύτηκαν από μια απροσδόκητη (!) κατεύθυνση. Ενώ συνερχόταν η σύσκεψη στις 17 Απριλίου ο ΕΛΑΣ επιτέθηκε κατά της ΕΚΚΑ, σκότωσε τον Ψαρρό και διέλυσε τη δύναμή του".

Αυτά και μόνο. Τα περί "απροσδόκητης" επίθεσης δεν ανταποκρίνονται βέβαια στην ιστορική αλήθεια και αυτό το γνωρίζει ο Κρίς ή θα έπρεπε να το γνωρίζει από τους συνδέσμους του, όταν οι μάχες ξέσπασαν στο Ευπάλιο και ακολούθως σ' ολόκληρη τη περιοχή από της 2/4/44.

Ακόμη και το κλιμάκιο της ΣΣΑ στην περιοχή του 5/42 που το αποτελούσαν οι Ταγματάρχες Τζον και Τζεφ δεν συνέβαλε ιδιαίτερα για την αποσόβηση της αιματοχυσίας και τη διάλυση μιας αξιόμαχης Μονάδας Εθνικής Αντίστασης για την ανασυγκρότηση της οποίας τόσες προσπάθειες είχε (η ΣΣΑ) καταβάλει. Σ' όλη τη περίοδο της κρίσεως και των συγκρούσεων μόνον δύο φορές εμφανίζονται με χλιαρές διαθέσεις μεσολαβήσεως, ενώ σε παρόμοιες περιπτώσεις, όπως στην επίθεση κατά του ΕΔΕΣ, οι Αξιωματικοί σύνδεσμοι ευρίσκοντο επί τόπου και μάλιστα παρά το πλευρό των αμυνομένων.

Επιπρόσθετα από της 10ης Απριλίου οπότε προδιαγράφεται με βεβαιότητα η μοιραία εξέλιξη σε βάρος του 5/42 οι δύο αυτοί Βρετανοί σύνδεσμοι οι οποίοι, ως εκ της αποστολής των, είχαν καθήκον να ευρίσκονται μονίμως ο μεν ένας στο σταθμό Διοικήσεως του Ψαρρού ο δε άλλος να κινείται προς μεσολάβηση μεταξύ των δύο οργανώσεων, δεν εμφανίζονται πουθενά (!).

 Περίεργος είναι και η στάση του ΣΜΑ (Στρατηγείο Μέσης Ανατολής). Αναμφίβολα θα είχε πλήρως ενημερωθεί από τη ΣΣΑ για τα συμβαίνοντα στην περιοχή. Κι όμως δεν αντιδρά ούτε καθοδηγεί το κλιμάκιο τι πρέπει να ενεργήσει. Ακόμα και όταν το κλιμάκιο της ΣΣΑ διαβιβάζει στις 9 Απριλίου, προς το ΣΜΑ αίτηση του Ψαρρού γι' άμεση επέμβαση και συνεννόηση με τον ΕΛΑΣ ώστε να καταπαύσουν οι εχθροπραξίες, το ΣΜΑ δεν δίδει απάντηση.

 Με τα υπάρχοντα, σήμερα, στοιχεία δεν είναι δυνατόν να εξηγηθεί η νωχελική ανάμειξη της Συμμαχικής Αποστολής στα γεγονότα, η ολιγότερη απ' ότι έπρεπε εμφάνιση της και η μη ενεργός επέμβαση της καθώς και του ΣΜΑ τη κατάλληλη στιγμή μ' αποτέλεσμα να ενθαρρυνθεί ο ΕΛΑΣ και ν' αναπτύξει μέχρι τέλους την αιματηρή σύγκρουση.